Türkiye’de uzun zamandır bebek bakıcısı olarak yabancı dadılar tercih ediliyor. Pazarın yüzde 35’ini Türk, yüzde 65’ini ise yabancılar oluşturuyor. Sektörde en çok tercih edilen bakıcıların başında ise Filipinliler geliyor. Onları sırasıyla Türk, Türkmen, Özbek, Etiyopyalı, Nijer, Uganda ve Kenya’lılar takip ediyor. Ancak son yıllarda alım gücünün düşmesi ile istenen yüksek maaşlardan ötürü aileler, bu bakıcılara alternatif aramaya başladı. Çözümü ise babaanne, anneanne, eş dostta buldu. Bu nedenle geçen yıla göre talepler yüzde 35 düştü.
Talep daralmasından çok rağbet gören Filipinliler de nasibini aldı. Kendilerine olan yüksek talebi fırsat bilerek yarı zamanlı çalışma ile yüksek gelir elde eden bu bakıcılar, artık daha aza tamah etmek zorunda kaldı. Yarı zamanlıdan, tam zamanlı çalışmaya dönmeye başladı. Hürriyet’e konuşan istihdam şirketlerinin temsilcileri ise, aileleri mutlu edebilmek için Filipinler’den daha uygun fiyata bakıcı ithal etmeye başladığını söylediler.
PİYASADA MAAŞLAR 35 BİN TL’DEN BAŞLIYOR
Bakıcı piyasasında genel olarak alım gücünde yaşanan düşüşe bağlı olarak talebin yüzde 30-35 oranında gerilediğini söyleyen Denge Kariyer İnsan Kaynakları’nın sahibi Deniz Kaya, “Eğer maddi geliri normal standardın çok çok üzerindeyse aileler bunu çok düşünmüyor ancak ihtiyaç sahibi artan rakamsal farklılık nedeniyle bir tık daha fazla anneanne, babaanne, akraba, eş ve dosta yöneldi” diye konuştu. Sektördeki maaş durumuyla ilgili olarak da bilgi veren Kaya; fiyatların bebek ya da çocuk bakımı mı, bakıcının gündüzlü mü yoksa yatılı sistemle mi çalışacağı, yarı zamanlı mı tam zamanlı mı geleceği gibi durumlara bağlı olarak değişkenlik gösterdiğini ifade etti.
YÜZDE DOKSANI KAÇAK ÇALIŞIYOR
Piyasada ortalama aylık ücretlerin gündüzlü ise 35 bin, yatılı ise 45 bin liradan başladığını anlatan Kaya, en çok tercih edilen Filipinli bakıcılarda piyasanın bambaşka bir formata dönüştüğünü ifade etti. Kaya’nın verdiği bilgilere göre Filipinler’den gelen bakıcıların yatılı ücreti aylık bin 500 ila 3 bin 500 arasında değişiyor. Filipinlilerin yüzde 90’nın kaçak çalıştığını da dile getiren Deniz Kaya, “Taleplerdeki düşüşün yanı sıra şu anda göç idareleri de oturumlarla ilgili olarak çok ciddi şartlar ortaya koyuyor” yorumunu yaptı.
DAHA UYGUNA DADI İTHALATI BAŞLADI
Erenköy Danışmanlık İnsan Kaynakları Uzmanı Merve Çetkin ise “Geçen yıl bin 200 dolar bandında olan Filipinli bakıcı maaşları bin 800 dolara kadar çıktı. Fiyatlar çok yüksek olduğundan dolayı artık aileler Filipinli bakıcı tercih etmemeye başladı. O nedenle buradaki Filipinli bakıcılar da çalışma koşullarını esnetiyor ve gündüze dönüyor. Şu anda şirketimiz daha uygun fiyata Filipinli getirmeye başladı. Bu durum Filipinli dadı isteyen ailelerimizi mutlu ediyor” diye konuştu.
İZİNSİZ ÇALIŞTIRANA 56 BİN TL CEZA
Türkiye’de kaçak bir şekilde yabancı çalıştırmak yasal olarak suç. Ancak buna rağmen birçok işverenin bu yasağı delerek, bakıcıları sigortasız şekilde çalıştırdığı iddia ediliyor. Kaçak işçi çalıştırmanın cezası 2023 yılında personel başına 35 bin 815 lira iken bu rakam 2024 yılında 56 bin 752 lira olarak güncellendi.
DOĞU’DA HASTA BAKICI TALEBİ DİKKAT ÇEKİYOR
Deniz Kaya, son zamanlarda en fazla talebin olduğu illerle ilgili sıralamayı ise şu şekilde paylaştı: “Taleplerde İstanbul birinci sırada yer alıyor. Öte yandan Batman, Muş, Van, Hatay, Adıyaman’dan ise çok fazla yaşlı ve hasta bakıcısı talebi var.”
